ၾသကာသ ဘုရားရွိခိုး
ၾသကာသ ဘုရားရွိခိုး သည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔
ဘုရား သုိ႔မဟုတ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအား ဝတ္ျပဳရာတြင္ ပထမဆံုးေသာ ရြတ္ဆုိေသာ
ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ဘုရားရွိခိုး ဂါဌာျဖစ္သည္။ ၾသကာသ ဘုရားရွိခိုး ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ
မိမိအမွား မ်ားအား ဝန္ခ်ေတာင္းပန္ျခင္း ႏွင့္ နိဗၺာန္သုိ႔ ေရာက္ရန္ ဆုေတာင္းျခင္း
ျဖစ္သည္။ အျခားႏုိင္ငံမ်ားတြင္လည္း အလားတူ ဂါဌာမ်ားရွိသည္။ ၾသကာသ ဘုရားရွိခိုး
ဂါဌာသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတုိင္း အတူျဖစ္ေသာ္လည္း အနည္းငယ္မွ်
ကြဲလြဲတပ္သည္။
ၾသကာသ
ဘုရားရွိခုိး ၁
ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊
ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊
ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ သဗၺေဒါသ
ခပ္သိမ္းေသာ အျပစ္တို႔ကို ေပ်ာက္ပါေစျခင္းအက်ိဳးငွာ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ တစ္ႀကိမ္၊
ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးၾကိမ္တိုင္ေအာင္ ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ ၊ သံဃာရတနာ
ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႔ကို အရိုအေသ အေလးအျမတ္ လက္အုပ္မိုး၍ ရွိခိုးပူေဇာ္
ဖူးေျမာ္မာန္ေလ်ာ့ ကန္ေတာ့ပါ၏ အရွွင္ဘုရား။ ကန္ေတာ့ရေသာအက်ဳိးအားေၾကာင့္
အပါယ္(၄)ပါး၊ ကပ္(၃)ပါး၊ ရပ္ျပစ္(၈)ပါး၊ ရန္သူမ်ဳိး(၅)ပါး၊ ၀ိပၸတိတရား(၄)ပါး၊
ဗ်သနတရား(၅)ပါးတုိ႔မွ အခါခပ္သိမ္း ကင္းလြတ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္၍ မဂ္တရား၊ ဖုိလ္တရား
နိဗၺာန္ခ်မ္းသာတရားေတာ္ျမတ္ကုိ ရပါလုိ၏ အရွင္ဘုရား။
မဟာစည္ဆရာေတာ္ႀကီး၏
ႀသကာသ ကန္ေတာ့ခ်ိဳး
ႀသကာသ ႀသကာသ ႀသကာသ
ကာယကံ ၀စီကံ မေနကံ တည္းဟူေသာ
အျပစ္ခပ္သိမ္း ပေျပာက္ျငိမ္း၍ အသက္ရွည္စြာ အနာမဲ့ေရး ရန္ေဘးကင္းေႀကာင္း
ေကာင္းမႈမဂၤလာ ျဖစ္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွါ ဘုရားရတနာ တရားရတနာ သံဃာရတနာ တည္းဟူေသာ
ရတနာျမတ္သံုးပါး ( မိဘ, ဆရားသမား ) တို႔ကို အရိုအေသ အေလးအျမတ္ လက္အုပ္မိုး၍
ရွိခိုးပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလ်ာ့ ကန္ေတာ့ပါ၏ အရွင္ဘုရား။
ကန္ေတာ့ရေသာ ေကာင္းမႈကံ
ေစတနာတို႔ေႀကာင့္ အပါယ္ ၄-ပါး, ကပ္ ၃-ပါး, ရပ္ျပစ္ ၈-ပါး, ရန္သူမ်ိဳး ၅-ပါး,
၀ိပတၱိတရား ၄-ပါး, ဗ်သနတရား ၅-ပါး, အနာမ်ိဳး ၉၆-ပါး, မိစၧာဒိ႒ိ ၆၂-ပါးတို႔မွ
အခါခပ္သိမ္း ကင္းလြတ္ျငိမ္းသည္ ျဖစ္၍ မဂ္တရား ဖိုလ္တရား နိဗၺာန္ တရားေတာ္ျမတ္ကို
လ်င္ျမန္စြာ ရပါလို၏ အရွင္ဘုရား။
မိုးကုတ္ဆရာေတာ္၏
ႀသကာသ ကန္ေတာ့ခ်ိဳး
ႀသကာသ ႀသကာသ ႀသကာသ
ကာယကံ ၀စီကံ မေနာကံ သဗၺေဒါသ
ခပ္သိမ္းေသာ အျပစ္တို႔ကို ေပ်ာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွါ ပထမ ဒုတိယ တတိယ တႀကိမ္
ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ေအာင္ ဘုရားရတနာ တရားရတနာ သံဃာရတနာ ရတနာျမတ္သံုးပါးႏွင့္
မိဘ ဆရာသမားတို႔အား ရိုေသျမတ္ႏိုး လက္စံုမိုး၍ ရွိခိုးပူေဇာ္ ဖူးေမွ်ာ္မာန္ေလွ်ာ့
ကန္ေတာ့ပါ၏ အရွင္ဘုရား။
ကန္ေတာ့ရေသာ ေကာင္းမႈကံ
ေစတနာတို႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တို႔ အားထုတ္ဆဲျဖစ္ေသာ ၀ိပႆနာ ဉာဏ္သည္ လ်င္ျမန္စြာ
မဂ္ဉာဏ္သို႔ ေက်းဇူးျပဳ၍ နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳရပါလို၏ အရွင္ဘုရား။
အမ်ားသံုး
ႀသကာသ ကန္ေတာ့ခ်ိဳး
ႀသကာသ ႀသကာသ ႀသကာသ
ကာယကံ ၀စီကံ မေနာကံ တည္းဟူေသာ
ကံသံုးပါးတို႔တြင္ တပါးပါးေသာ ကံျဖင့္ ျပစ္မွားက်ဴးလြန္မိသည္ရွိေသာ္
ထိုအျပစ္တို႔မွ ေပ်ာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွါ ပထမ ဒုတိယ တတိယ တႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္
သံုးႀကိမ္ေျမာက္ေအာင္ ဘုရားရတနာ တရားရတနာ သံဃာရတနာ တည္းဟူေသာ
ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႔ကို အရိုအေသ အေလးအျမတ္ လက္အုပ္မိုး၍ ရွိခိုးပူေဇာ္
ဖူးေျမာ္မာန္ေလွ်ာ့ ကန္ေတာ့ပါ၏ အရွင္ဘုရား။
ဤသို႔ ရွိခိုးပူေဇာ္
ဖူးေျမာ္မာန္ေလွ်ာ့ ကန္ေတာ့ရေသာ အက်ိဳးအားေႀကာင့္ အပါယ္ ၄-ပါး, ကပ္ ၃-ပါး, ရပ္ျပစ္
၈-ပါး, ရန္သူမ်ိဳး ၅-ပါး, ၀ိပတၱိတရား ၄-ပါး, ဗ်သနတရား ၅-ပါး, အနာမ်ိဳး ၉၆-ပါး, ေဘး
၂၅-ပါး, ကံႀကမၼာ ၃၂-ပါး, ဥပဒၵေ၀ါ ၁၆-ပါး, ဒဏ္ ၁၀-ပါး, အျပစ္ ၈-ပါးတို႔မွ
ဘ၀ဆက္တိုင္း ကင္းလြတ္ျငိမ္းသည္သာျဖစ္၍ အဆံုးစြန္ေသာဘ၀ ေနာက္ကာလ၌ မဂ္တရား ဖိုလ္တရား
နိဗၺာန္ တရားေတာ္ျမတ္ကို လ်င္ျမန္စြာ မ်က္ေမွာက္ျပဳရပါလို၏ အရွင္ဘုရား။
(၁) ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ
မ်ားစြာျပဳခြင့္မရၾကေသာ ငရဲၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္
(က) အကုလိုလ္ကံ မကုန္ေသးသမွ်တစ္ခါတည္း
ေသေၾကေပ်ာက္ပ်က္မသြားဘဲ ထပ္ခါထပ္ခါ အသက္ရွင္လွ်က္ ငရဲထိန္းတို႕၏ ခုတ္ျဖတ္မႈကိုသာ
ျပင္းစြာခံၾကရရွာေသာ သိဥၥိဳးငရဲ ၊
(ခ) ငရဲသားတို႕ကို ငရဲထိန္းတို႕က
သားေကာင္ကို ေခြးေတြ လိုက္သလို အတင္းလိုက္ၾကျပီး ေမာဟိုက္သြားသည့္အခါ
သစ္တံုးၾကီးကို သစ္ေရြသမားတို႕က ခုတ္ေရြၾကသကဲ့သို႕ က်က်နန မ်ဥ္းၾကိဳးခ်၍
ပက္လက္တစ္မ်ိဳး ၊ ေမွာက္လ်က္တစ္မ်ိဳး ၊ ၀ဲယာတစ္မ်ိဳး ၊ ေရွ႕ေနာက္တစ္မ်ိဳး အားျဖင့္
အကုလိုလ္ကံ မကုန္ေသးသ၍ လြတ္ခြင့္မရႏိုင္ၾက ဘဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးခုတ္ေရြခံၾကရသည့္
ကာဠသုတ္ငရဲ ၊
(ဂ) ေအာက္ေျမအျပင္မွာ မီးလ်ံေတြထလွ်က္
အထု (၉) ယူဇနာရွိေသာ သံေျမျပင္ၾကီးျဖစ္၌ ငရဲသားတို႕ဟာ
ထန္းပင္ငုတ္ေလးေတြစိုက္ထားသလို ခါးထိေအာင္စိုက္ထားျခင္းခံရျပီး အေရွ႕အရပ္မွ လာေသာ
သံေတာင္ၾကီးက စားမည္၀ါးမည္ဆိုေနသလို တဒိန္းဒိန္း တၿခိမ္းၿခိမ္းျမည္ဟီးလ်က္
ၾကိတ္ကာၾကိတ္ကာ အေနာက္အရပ္သို႕ သြားျပီး ၊ ေနာက္ေတာင္အရပ္မွ သံေတာင္ၾကီးက
ထိုနည္းအတိုင္းပင္ ၾကိတ္ကာၾကိတ္ကာေျမာက္အရပ္သို႕သြားျပီးလွ်င္ အေနာက္အရပ္သို႕
ေရာက္ၿပီးေသာ သံေတာင္ၾကီးကလည္း အေရွ႕အရပ္သို႕ ၾကိတ္ကာၾကိတ္ကာ ျပန္၍လာျခင္းျဖင့္
အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွသံေတာင္ေတြ သန္းဥတုတ္သလို ဖိႏွိပ္ၾကိတ္ေခ်ေသာ္လည္း အကုသိုလ္ကံ
မကုန္သမွ်ငုတ္စုစု ေပၚထြက္လ်က္ ဆက္ကာဆက္ကာ အၾကိတ္ခံရရွာေသာ သံဃာတငရဲ ၊
(ဃ) မီးေတာက္တို႕သည္ တ၀ုန္းး၀ုန္း့
ထလ်က္ ငရဲသို႕က်ေရာက္သူတို႕၏ ဒြါရ (၉) ေပါက္မွ အတင္း၀င္ေရာက္ေလာင္ကၽြမ္းသျဖင့္
အလြန္အားငယ္စြာ တစာစာေအာ္ၾကရရွာျပီး ျပင္းစြာငိုေၾကြးျခင္းျဖင့္ မီးေတာကမီးလွ်ံ
အေလာင္ခံေနၾကရေသ ေရာရုာ၀ငရဲ ၊
(င) မီးခိုးတို႔တစ္ငရဲလံုးဖံုး
လြမ္းေနျပီး ငရဲသို႕က်ေရာက္သူတို႕ကို မီးခိုးတို႕ကအတြင္းအျပင္ အတင္း၀င္၍
ႏွဴးႏွပ္ၾကေသာေၾကာင့္ ငရဲသူ ငရဲသားတို႕မွာ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ၾကေတာ့ပဲ သနားစဖြယ္
အားငယ္စြာ ေအာ္ေနၾကရရွာေသာ မဟာေရာရု၀ငရဲ ၊
(စ) ငရဲသို႕က်ေရာက္ေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို
ထန္းလံုးေလာက္ၾကီးမား၍ မီးလွ်ံထေသာ သံတံက်င္၌ မလႈပ္ႏိုင္ေအာင္ စိုက္ထားျပီးလွ်င္
ထိုသံတံမွ ထြက္ေသာ မီးလွ်ံတို႕က အျမဲပူေလာင္ေစတတ္ေသာ တာပနငရဲ ၊
(ဆ) မီးလွ်ံထေနေသာ သံေတာင္ၾကီးႏွင့္
ထိုသံေတာင္၏ေအာက္ေျခ၌ သံတံက်င္ေတြစိုက္ထူထားျပီး ငရဲသူငရဲသားတို႕ကို ငရဲထိန္းတို႕က
သံေတာင္ေပၚသို႕ မတက္တက္ေအာင္ ရိုက္ႏွက္၍ တင္ၾကျပီး သံေေတာင္ေပၚသို႕ေရာက္ေသာအခါ
ကံၾကမၼာအေလ်ာက္ ေလမုန္တိုင္းေပၚေပါက္၍ ထိုေလမုန္တိုင္းက ေတာင္ေျခ၌ရွိေသာ
တံက်င္ေပၚေရာက္ေအာင္ တိုက္လႊင့္ခ်လိုက္သျဖင့္ တံက်င္အဖ်ား၌ ကား ခနဲ
စူး၀င္ျခင္းခံၾကရရွာေသာ မဟာတာပန ငရဲ ၊
(ဇ) မီးေတာက္မီးလွ်ံမ်ား အၾကားမရွိပဲ
တစ္ငရဲလံုးမီးလွ်ံမ်ားဆက္ေနျပီးငရဲသားခ်င္းလည္း ၀ါးက်ည္ေတာက္အတြင္း
မုန္ညွင္းေစ့ကေလးေတြ ျပည့္က်ပ္ေနသကဲ့သို႔ အၾကားမရွိျပည့္က်ပ္ေနေအာင္ ဆင္းရဲဒုကၡ
အၾကားအရွိ ၊ ဒုကၡမွ လြတ္ကင္း၍ ခ်မ္းသာခြင့္ လံုး၀မရႏိုင္ဘဲ မီးလွ်ံ ၊ သတၱ၀ါ ၊
ဆင္းရဲျခင္း ဒုကၡဤသံုးမ်ိဳးတို႕ဆက္စပ္ေေနေသာ အ၀ီစိငရဲတို႕ႏွင့္ ထို
ငရဲတစ္ထပ္တစ္ထပ္၌ ဘင္ပုပ္ငရဲ ၊ ျပာပူငရဲ ၊ လက္ပံေတာငရဲ ၊ သန္လ်က္ရြက္ေတာငရဲ
၊ေ၀တၱရဏီ“ သံရည္ျမစ္ငရဲ ၊ ဟု တံတိုင္းခတ္သကဲသို႕ ရံပတ္၍ေနေသာ ငရဲအရပ္၌
က်ေရာက္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊
(၂) ဆင္ ၊ျမင္း ၊ ကၽြဲ ၊ ႏြား ၊ ေခြး
၊ ၾကက္ ၊ ငွက္ ငါးလိပ္စေသာ ကုန္းေန ေရေန အေျခေလးေခ်ာင္း ၊ အေျခႏွစ္ေခ်ာင္း ၊
အေျခအမ်ား သတၱ၀ါတို႕ႏွင့္ ေၿမြ စေသာ အေျခမရွိေသာ သတၱ၀ါမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ တိရစၧာန္
အျဖစ္ေရာက္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊
(၃) တေစၧ ၊ မွင္စာ ၊ သရဲ သဘက္
အစိမ္းဖုတ္ေကာင္ ၊က်တ္ေကာင္ စသည့္ ၿပိတၱာ ျဖစ္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊
(၄) ၿပိတၱာအၾကီးစားမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး
ေန႔စံညခံ ၊ ညခံေန႔စံ စသည္ျဖင့္လည္း ခံေနၾကရရွာေသာ အသူရကာယ္ အရပ္၌ က်ေရာက္ရျခင္းလည္းေကာင္း
၊
(၁) သတၱႏၱရကပ္ = လက္နက္ေၾကာင့္
ေသေၾကပ်က္စီးရျခင္း (ဤသတၱဝါတို႔ကား မ်ားေသာအားျဖင့္ ငရဲဘံုသို႔ေရာက္ၾကရ၏။)
(၂) ေရာဂႏၱရကပ္ = အနာေရာဂါေၾကာင့္
ေသေၾကပ်က္စီးရျခင္း (ဤသတၱဝါတို႔ကားမ်ားေသာအားျဖင့္နတ္ရြာသုဂတိသို႔ ေရာက္ၾကရကုန္၏။)
(၃) ဒုဗၻိကၡႏၱရကပ္ =
အစာေရစာျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ ေသေၾကပ်က္စီးရျခင္း (ဤသတၱဝါတို႔ကား မ်ားေသာအားျဖင့္
ၿပိတၱာဘံုသို႔ေရာက္ၾကရ၏။)
မဂ္ဖိုလ္ရေအာင္
တရားအားထုတ္ခြင့္မရျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္ျဖစ္ေသာ အရပ္ေဒသမ်ားျဖစ္ၾကသည့္
(၁၊၂၊၃) ဘုရားပြင့္ေနဆဲအခါ ငရဲ ၊
တိရစၧာန္ ၊ၿပိတၱာ စေသာ အပါယ္အရပ္ ( အသူတကယ္ကို ၿပိတၱာမ်ိဳး၌ယူ ) ၊
(၄) ဘုရားရွင္ပြင့္ဆဲ
ဘုရားရွင္ကိုမဖူးေတြ႕ႏိုင္ ၊ တရားမနာႏိုင္ၾကရွာေသာ ခႏၶာကိုယ္သာရွိ၍
စိတ္၀ိဉာဏ္မရွိေသာ အသညသတ္ျဗဟၼာမ်ားႏွင့္ စိတ္၀ိဉာဏ္သာရွိျပီး ခႏၶာကိုယ္မရွိေသာ
အရူပျဗဟၼာမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဒီဃာယုနတ္တို႕အရပ္ ၊
(၅) အစြန္အဖ်ား ေတာေတာင္အၾကား
လူရိုင္းမ်ားေနသည့္ ပစၥႏၲရာဇ္အရပ္ ၊
(၆) ဘုရားပြင့္ဆဲအခါ
မိစၧာဒိ႒ိရွိေနျခင္း ၊
(၇) ဘုရားပြင့္ဆဲအခါ
တရားနာလည္းေလာက္ေသာ ဉာဏ္မရွိသူ ၊
(၈) တတ္သိနားလည္ေလာက္ေသာ
ဉာဏ္ရွိေသာ္ျငားလည္း ဘုရားမပြင့္ေသာအခါလူ ျဖစ္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊
(၁) ေရ
(၂) မီး
(၃) မင္း
(၄) ခုိးသူ
(၅) မခ်စ္မႏွစ္သက္ေသာသူ
၀ိပတၱိတရားဆုိသည္မွာ
ေဖာက္ျပန္ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း၊ ပ်က္စီးျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ရေလ၏။
(၁) ကာလ၀ိပတၱိ = မင္းဆိုး၊
မင္းယုတ္အုပ္စိုးေသာအခါ ကာလ
(၂) ဂတိ၀ိပတၱိ = အပါယ္ေလးပါးတို႔၌ျဖစ္ရျခင္း
စသည့္မေကာင္းေသာ ဂတိိျဖစ္၍
(၃) ဥပဓိ၀ိပတၱိ =
ရူပါအဆင္းအဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း
(၄) ပေယာဂ၀ိပတိၱ = အသိအလိမၼာ ဉာဏ္ပညာ၊
သတိ၀ီရိယမရွိပဲ ျပဳမူ ၊ေျပာဆို ၾကံစည္မူ စသည့္မေကာင္းေသာ
အၿဖစ္ဆိုးတို႕ႏွင့္လည္းေကာင္း ၊
(၁) ဉာတိဗ်ႆန = ေဆြမ်ိဳးပ်က္စီးျခင္း
(၂) ေဘာဂဗ်ႆန = စည္းစိမ္ဥစၥာ
ပ်က္စီးျခင္း
(၃) ေရာဂဗ်ႆန = အနာေရာဂါၿဖစ္ျခင္း
(၄) ဒိ႒ိဗ်ႆန = မွားယြင္းေသာ
မိစၧာအယူကိုယူျခင္း
(၅) သီလဗ်ႆန = သီလပ်က္ျခင္း
စေသာပ်က္စီးျခင္းတို႕ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ရျခင္း ဟူေသာ အခါခပ္သိမ္းကင္းလြတ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္၍
-ဤမေကာင္းေသာ တရားတို႕မွ အခါခပ္သိမ္းကင္းလြတ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္၍ ၊ မဂ္တရား -
ေသာတာပတၱိမဂ္ ၊ သကဒါဂါမိမဂ္ ၊ အနာဂါမိမဂ္ ၊ အရဟတၱမဂ္ ၊ ဖိုလ္တရား - ေသာတာပတၱိဖိုလ္
၊ သကဒါဂါမိဖိုလ္ ၊ အနာဂါမိဖိုလ္ ၊ အရဟတၱဖိုလ္ ၊ နိဗၺာန္ ခ်မ္းသာ - ခႏၶာအသစ္
တစ္ဖန္မျဖစ္ရာ ၊ေသျခင္းသေဘာလည္း မရွိရာ ၊ ဒုကၡအေပါင္းမွလည္း ကင္းေ၀းရာ
အျမတ္ဆံုးခ်မ္းသာျဖစ္သည့္ နိဗၺာန္ စေသာ ၊ တရားေတာ္ျမတ္တို႕ကို သံသရာ၌ ၾကာရွည္စြာ
မက်င္လည္ရေတာ့ပဲ အျမန္ဆံုး ရရပါလို၏ အရွင္ဘုရား ။
မွတ္ခ်က္။ ။ျမန္မာ၀ီကီပီဒီယာမွာကူးယူေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္းတိ
တိက်က်နားလည္လို၍ ရွာေဖြျပီးတင္ေပးလုိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
